E-mail veilig
E-mail is nog steeds veruit de meest populaire manier voor cybercriminelen om mensen in de val te lokken, zowel wat betreft online fraude als hacking. Maar ook via valse sms- en whatsapp-berichten proberen oplichters hun slag te slaan.
Hoe herken je die gevaarlijke e-mails en hoe maak je het onderscheid met betrouwbare berichten? Cybercriminelen proberen vaak in te spelen op angst of nieuwsgierigheid om je over te halen een bericht of een bijlage bij het bericht te openen.
Gebruik onze tips om te checken of je een bericht kan vertrouwen:
- Krijg je zonder reden een bericht van deze afzender: je bent geen abonnée, je kocht niets, je had lang geen contact ... Wees dan heel voorzichtig en controleer zeker verder.
- Controleer het e-mailadres van de afzender op spelfouten en de tekst op taalfouten. Taalfouten of een vreemd taalgebruik kunnen wijzen op een verdacht bericht.
- Een officiële instantie zal je nooit via e-mail, sms of telefoon vragen om je wachtwoord, bankgegevens of persoonlijke gegevens.
- Vermijd het klikken op links (*) in berichten. De kans bestaat dat op een onveilige of gemanipuleerde website terecht komt. Typ in plaats daarvan het webadres van de website die je wil bezoeken in de adresbalk van je browser . (*) Je kan een link controleren door met de cursor op de link in het bericht te gaan staan zonder deze aan te klikken. Je krijgt dan het volledige website adres te zien. Dit werkt niet bij sms of apps op de smartphone.
- Een e-mailbijlage kan een virus bevatten. Open de bijlage alleen wanneer je de afzender vertrouwt. En dan nog moet je heel erg uitkijken. Het e-mailadres van één van je vrienden of kennissen kan immers gehackt zijn.
Wat als je twijfelt?
Open dan zeker geen links of bijlagen en neem contact op met de afzender op een andere manier:
- Vrienden kan je bellen, sms'en of een bericht sturen via sociale media.
- Bij organisaties of bedrijven ga je naar hun website en zoek je op hoe je hen online kan contacteren (webformulier, officieel e-mailadres …). Vind je dit niet terug, dan kan je ook even bellen.
Let op met online bestanden uitwisselen
Veel van de online communicatieprogramma’s staan toe om programma's en foto's uit te wisselen. Op die manier kan men ook spyware of andere malafide software op je toestel installeren. Je accepteert dus beter niet zomaar van iedereen bestanden. Voor meer zekerheid laat je de uitgewisselde files best eerst door je virusscanner controleren.
Surf naar beveiligde websites
Meer en meer websites hebben een beveiligde verbinding. Je kan ze herkennen door het slotje naast de adresbalk bovenaan in je browser. Als je op het slotje klikt, dan krijg je de details van het certificaat van de website te zien. Het certificaat wordt gebruikt om de communicatie tussen de server waarop de website staat en jouw browser te versleutelen.
Verstrek nooit gegevens (e-mailadres, adresgegevens, …) via een website die niet over zo’n beveiligde verbinding beschikt.
Gebruik een goed wachtwoord
Je gebruikt een wachtwoord om je e-mail te raadplegen, om in te loggen op sociale media, om je facturen online te raadplegen, enz... Het is dus van groot belang om voor sterke wachtwoorden te kiezen.
Dankzij deze tips spring je voortaan veiliger met je wachtwoorden om:
- Bedenk voor al je online activiteiten een ander wachtwoord. Het wachtwoord van je e-mailaccount gebruik je zeker niet om jezelf online te registreren (vaak aan de hand van je e-mailadres).
- Kies voor lange wachtwoorden en combineer hoofdletters, kleine letters, cijfers en symbolen.
- Sla je wachtwoorden niet op in je browser. Zo kan iedereen die je computer gebruikt je opgeslagen wachtwoorden voor deze sites gebruiken. Gebruik een speciale wachtwoordmanager.
- Gebruik verificatie in twee stappen. Verificatie in twee stappen maakt meestal gebruik van iets dat je weet (bv. een wachtwoord) en iets dat je hebt (bv. een smartphone waarop je een code krijgt) of iets dat je 'bent' (bv. vingerafdruk).
- Geef je wachtwoorden nooit via e-mail of telefoon door, ook niet wanneer het verzoek van een betrouwbaar bedrijf of persoon lijkt te komen. Een bankinstelling of een helpdesk zal nooit naar je wachtwoord vragen om je verder te helpen.
- Schrijf je wachtwoord niet op een papiertje dat rondslingert in de buurt van je computer. Het is ook niet veilig om wachtwoorden te bewaren in een e-mail of in een document op je computer of smartphone.
Hou je computer, smartphone en tablet up-to-date
Criminelen gebruiken vaak lekken in oudere versies van een besturingssysteem om toegang te krijgen tot je toestel. Hou je besturingssysteem daarom goed bij door updates automatisch te laten installeren.
Update je browsers en andere software regelmatig
Gebruik steeds een recente browser. O.a. Chrome, Safari en Firefox brengen met de regelmaat van de klok nieuwe versies uit die oude beveiligingsgaten dichten en nieuwe beveiligingsmaatregelen introduceren.
Naast de browser zijn er ook de zogenaamde plug-ins die in grote mate invloed hebben op hoe veilig of onveilig je op het internet surft. Webbrowsers gebruiken plug-ins om speciale informatie op een website te kunnen tonen. Een bekend voorbeeld hiervan is Java. Ook deze software voorzie je best van de meest recente versie.
Bescherm je toestel tegen virussen
Een virus kan veel schade toebrengen aan jouw toestel. Virussen worden vaak verspreid via e-mails met onschuldig ogende bijlagen of via communicatieprogramma’s die het toelaten bestanden uit te wisselen. Het is daarom raadzaam om een antivirusprogramma te installeren. Zo’n programma werkt op de achtergrond. Het scant bestanden die je op jouw toestel ontvangt en opent, en voorkomt dat het virussen hun werk kunnen doen.
Maak back-ups
Een back-up is een reservekopie van gegevens die belangrijk zijn voor jou. Met een back-up kan je je gegevens terugzetten als je toestel besmet is met een virus of als ransomware de toegang tot je gegevens blokkeert en er geld voor vraagt.
Ook bij diefstal, verlies of technische problemen, is het een geruststelling om een back-up te hebben zodat je je gegevens kan terugplaatsen.
Er is elk jaar een back-updag om ons te herinneren aan het belang hiervan.
Vergeet de router niet
Veel internetgebruikers hebben thuis een router/modem die toestaat om vanaf verschillende toestellen op het internet te surfen. Deze apparaatjes kunnen ook het doelwit van aanvallen zijn. Bescherm ze door een sterk paswoord in te stellen. Ook hier is het aan te raden om geregeld de site van de leverancier of producent te controleren voor mogelijke updates.
Gebruik betrouwbare draadloze netwerken
Wees voorzichtig met het gebruik van gratis wifi. De kans bestaat dat iemand de internetverbinding afluistert. Er is ook een kans dat een cybercrimineel een nepnetwerk aanmaakt en zo jouw internetverbinding manipuleert. Gebruik bij voorkeur het mobiele netwerk van je operator. Als je verbinding maakt met een openbaar wifi-netwerk – een netwerk zonder wachtwoord – gebruik je bij voorkeur een VPN -oplossing. Dat is een soort digitale tunnel waar jouw internetverkeer doorheen gaat. Lees hoe VPN werkt, hoe je het verbindt en gebruikt.
Is er toch wat misgegaan?
Na een confrontatie met internetmisbruik is het aan te raden om je, afhankelijk van de aard van de klacht, tot de FOD Economie of je lokaal politiekantoor te wenden. Meer informatie over wat je moet doen om internetmisbruik te melden.
Met dit artikel ondersteunen wij de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde naties.