Online veiligheid komt neer op 3 zaken:
- Tweestapsverificatie & wachtwoorden veilig houden: gebruik twee stappen om in te loggen, gebruik nooit hetzelfde wachtwoord opnieuw en deel geen wachtwoorden.
- Online privacy: denk goed na over wat je deelt en met wie.
- Authenticiteit van berichten: niet alles wat je online ziet of leest is echt. Zie het verschil tussen fake en real.
Tweestapsverificatie en wachtwoorden veilig houden
Tweestapsverificatie: wat is dat?
Eenvoudig gezegd: naast je gebruikersnaam of e-mailadres, gebruik je 2 of meer elementen om ergens in te loggen.
- je wachtwoord of je pincode (iets wat je weet)
- een code via SMS (iets wat je hebt) of een stukje van jezelf zoals je vingerafdruk, of je gezicht (iets wat je bent).
Omdat wachtwoorden geraden kunnen worden, of je data gelekt kunnen worden is het veilig om je online identiteit en accounts extra te beveiligen. Die extra beveiliging doe je met tweestapsverificatie of meerstapsverificatie. In het Engels heet dat 2 factor authentication of multifactor authentication.
Online privacy
Zijn jouw gegevens openbaar?
Je kan checken of jouw gsmnummer of e-mailadres ergens gelekt werden via Have i been pwned?
Wat als je gsmnummer of e-mailadres publiek zijn?
Misschien vind je het niet erg wanneer gelijk wie jouw telefoonnummer of e-mailadres heeft. Weet dat het jou kwetsbaar maakt, voor identiteitsfraude bijvoorbeeld.
Via Dehashed weet je of paswoorden van jou gelekt werden. Dit is wel een betalende service.
Wat als je paswoord gekend is?
Dat weet je zelf waarschijnlijk: de voordeur staat open waardoor je e-mail of account(s) op gelijk welk platform eenvoudig gehackt of gestolen kan worden.
Datalekken: dagelijkse kost
Data breaches of datalekken komen vaak voor: in België waren er het afgelopen jaar meer dan 1.500. Bij een datalek ontfutselen cybercriminelen op grote schaal klantgegevens bij grote bedrijven of gekende online spelers. Denk aan Audi, Microsoft, Google, Meta (Facebook en Instagram) enzovoort.
De kans is dus groot dat bepaalde persoons- of inloggegevens van jou ergens gekend zijn. Die bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om gebruikersgegevens zo goed mogelijk te beveiligen. Maar zelf speel je ook een rol: jij hebt de verantwoordelijkheid om jouw gegevens te beschermen.
Fake of real? Denk na over wat écht is!
We komen allemaal weleens scams tegen. Deals die te mooi zijn om waar te zijn. Tomorrowland vindt je TikTok-profiel interessant en doet een voorstel om samen te werken. Geweldig, want daar horen natuurlijk gratis festivaltickets bij! Je hoeft je alleen online te registreren, daarna neemt de organisatie contact met je op om de details te bespreken. Is dat echt of toch wat louche?
Je krijgt een bericht op Snapchat van een vriend die gratis earbuds op de kop tikte. Hij deelt de link met jou zodat jij er ook nog snel kan aanvragen. Klik jij op de link?
Het lijken mooie deals en toch doe je best eerst wat onderzoek vooraleer je op een link klikt of zonder veel stilstaan ergens registreert en je persoonlijke gegevens achterlaat. Hackers gaan slim tewerk, weten waarin jongeren zich interesseren en spelen daar handig op in. Zelfs wanneer je een berichtje van een vriend of vriendin krijgt, moet je voorzichtig zijn en nagaan of het werkelijk van hem/haar kwam. Iedereen krijgt te maken met phishing -mailtjes, het is een kwestie van ze tijdig te herkennen. Hieronder volgen enkele tips.
Zo weet je of een link of afzender betrouwbaar is:
- Klik niet meteen op een link en doe even onderzoek.
- Bekijk wie de afzender is: kloppen de naam en het vermeldde e-mailadres ?
- Vraag info aan de verzender. Niet via een reply op een mail of bericht, maar via de officiële weg. Zoek contactgegevens op de website of bel gewoon even.
- Contacteer Tomorrowland zelf (via de officiële website vind je de juiste contactgegevens) en stel vragen over de mogelijke samenwerking. Wanneer zij niet op de hoogte zijn, weet je dat de mail die je kreeg nep is.
- Bel je vriend even op en vraag hem/haar naar het berichtje dat je ervan kreeg. Als hij/zij niet op de hoogte is, weet je dat zijn/haar account gehackt is en de link niet te vertrouwen is. Dit kan zelfs gebeuren zonder dat je vriend/in ervan op de hoogte is.
- Klik niet op verkorte linkjes, hoover er eerst over zodat je weet op welke webpagina je terechtkomt na een klik op de link.
- Als je uiteindelijk toch op een link klikt: kijk de adresbar goed na en check of de link er wel goed uitziet vooraleer je verder gaat, klikt of ergens persoonlijke gegevens achterlaat. Bij twijfel laat je natuurlijk nooit informatie na! En bankgegevens delen doe je niet gelijk waar. Gebruik je gezond verstand.
- Google is je vriend, maar niet om via die weg op de website van een bank of sociale media te geraken. Het risico zit er altijd in dat je op een advertentie of fake pagina klikt. Ga dus rechtstreeks naar de app of surf meteen naar de webpagina ipv op een link te klikken.